Klimaatadaptatie… wat is dat precies?
Adaptie betekent letterlijk aanpassing. Klimaatadaptatie is de mate waarin we de omgeving kunnen aanpassen aan klimaatverandering. Dit is nodig, omdat verandering van het klimaat zorgt voor een aantal problemen in de huidige samenleving. Harde regenbuien zorgen voor overstromingen, bebouwde omgevingen houden warmte vast en hittegolven zorgen voor uitdroging van de natuur.
Om in de toekomst erger te voorkomen, is het belangrijk dat er maatregelen genomen worden. Maar hoe weten de gemeente en haar inwoners wat er te wachten staat, en hoe kan daar op ingespeeld worden?
Wat betekent dit voor jou?
Nu al ondervinden inwoners van grote steden het ‘stedelijke hitte-eiland effect’, of hittestress. Door verharde oppervlakten – zoals asfalt, beton en bebouwing- kan het in stedelijke gebieden tot wel 6 graden Celsius hoger zijn dan in onbebouwde gebieden. De oplopende warmte in steden heeft gevolgen voor de leefbaarheid en de gezondheid van de inwoners. Wanneer de temperatuur hoog oploopt, is dit gevaarlijk voor kwetsbare groepen zoals ouderen en jonge kinderen. Tegelijkertijd veroorzaakt hitte bijvoorbeeld uitzettingsproblemen bij spoorwegen, bruggen en andere infrastructuur.
In de stad is weinig ruimte voor klimaatadaptatie (zoals weiland en grote rivieren). Toch kan je met kleine initiatieven al meehelpen. Bijvoorbeeld door het aanbrengen van begroeide gevels, groene daken en beplanting in de tuin in plaats van bestrating. Beplanting zorgt voor het tegengaan van hittestress en zorgt voor een toename in biodiversiteit van dieren, zoals insecten. Daarnaast neemt groen ook beter water op dan stenen, waardoor minder snel wateroverlast ontstaat. De leerlingen van de vrije school Parcival in Hoorn weten dit maar al te goed, zij hebben op 27 september de eerste bijenberm langs het spoor van het Stoomtram Museum ingezaaid.
Wat is de rol van de gemeente?
De gemeente moet zorgen dat schade door hittestress, wateroverlast, droogte en overstromingen zo min mogelijk toeneemt. Hier moet op gelet worden bij de aanleg van nieuwe woonwijken en bedrijventerreinen, bij het opknappen van bestaande bebouwing, bij vervanging van de riolering en bij wegonderhoud. Dit is vastgelegd in het Deltaplan Ruimtelijke Adaptatie van het Rijk. Het plan houdt in dat Nederland in 2050 klimaatbestendig en waterrobuust is ingericht.
Om de verschillende klimaateffecten (hitte, wateroverlast, droogte) snel in beeld te kunnen zien, is voor de gemeente de ‘Klimaateffectenatlas’ opengesteld. Dit is een database om inzicht te krijgen in de effecten van klimaatverandering in 2050. De atlas bevat informatie over de thema’s overstromingen, wateroverlast, droogte en hitte. De thema’s kunnen per gebied bekeken worden voor het jaar 2050 en geven de gemeente inzichten om Hoorn klimaatbestendig te maken.
Verder heeft het Rijk besloten dat elke gemeente vóór 2020 een ‘stresstest’ moet uitvoeren. De test helpt de gemeente om kwetsbaarheden in haar gebied in kaart te brengen. De test wordt momenteel ontwikkeld en zal uiterlijk eind 2017 klaar zijn.
Over de auteur
Puur Hoorn
Puur Hoorn is het samenwerkingsverband van verschillende partners in Hoorn die samen werken aan het verduurzamen van de stad. De partners zijn Stichting Netwerk, Intermaris, Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier, Duurzaam Bouwloket, MAK Blokweer, Bewonersgroep Risdam Noord Groen, Tuinvereniging Groei & Bloei, Ondernemersvereniging HOC, Voor een mooie stad en gemeente Hoorn.
Lees meer artikelen van Puur Hoorn
